admin 
مقصر تعرضها کیست؟ به قلم فریبا اسدی
نوجوانانی که هنوز مهارت نه گفتن را آموزش ندیدهاند
نوجوانانی که هنوز مهارت نه گفتن را آموزش ندیدهاند و نوجوانانی که تغییرات روحی و جسمی دوران بلوغ را بهخوبی نمیشناسند، جزو پرخطرترین گروههای در معرض آزار و اذیتهای جنسی به شمار میروند.
تاثیر تغییرات روحی و جسمی دوران بلوغ
بر اساس تحقیقات حدود ۵۰ درصد از انواع تجاوزها در مورد نوجوانان اتفاق میافتد. یعنی چه باور کنیم و چه انکار کنیم نیمی از این جمعیت پرنشاط فعال و آیندهساز همواره در معرض خطرات این چنینی هستند.
خطرات ناشی از دوستان خانوادگی و ناظم مدرسه
این خطرات همواره از سوی دوستان خانوادگی، افراد غریبه و در حال حاضر از سوی ناظم یک مدرسه که روح و روان یک گروه از دانشآموزان دبیرستانی را مورد تخریب قرار داده است، به وقوع پیوسته است. آسیب سنگینی بر خانوادهها و جامعه وارد کرده است.
کمرنگ شدن اعتماد به معلمان
طبق نظرسنجیهای انجام شده، معلمان و آموزگاران از بالاترین سطح اعتماد خانوادهها در جامعه برخوردار هستند. باتوجهبه این جنایت هولناک، خواهوناخواه این اعتماد کمرنگ خواهد شد و والدین همواره دلشورهای بابت فرزندانشان به همراه خواهند داشت.
واکنشها به ماجرای تعرض ها در مدرسه
پس از برملاشدن ماجرای تجاوز به دانشآموزان در مدرسه و پخششدن ویدئوی اعتراضآمیز مادر یکی از قربانیان این مدرسه در فضای مجازی، واکنشهای زیاد و مختلفی به آن نشان داده شد و هر کس از زاویه دید خویش موضوع را تحلیل و بررسی نمود. مسئولین آموزشی، متولیان فرهنگی و دینی و غیره را متهم قلمداد نمودند.
مقصر اصلی تجاوز؛ ناظم یا جامعه؟
البته واضح است که مقصر اصلی این جنایت حیوانی ناظم مدرسه بوده است؛ اما هیچکس نگفت شاید خود ما هم در بهوقوعپیوستن چنین حوادث شومی مقصر باشیم.
تغییر رفتار خانوادهها
ما هم مقصریم زیرا عادت کردهایم منزلهایی با چند اتاقخواب تهیه کنیم تا کودک و نوجوان از چشم ما دور باشد و با خیال راحت به کارهای خود رسیدگی کنیم. غافل از اینکه در گذشته به علت ارتباط تنگاتنگ اعضای یک خانواده، کوچکترین تغییر جسمی و روحی هر کدام سریع به چشم میآمد و همه برای آن چارهاندیشی میکردند.
اثرات دوری از والدین
اما با حبسکردن بچهها در چاردیواری اتاقها و صحبتهای بهندرت و تلگرافی، کجا میتوان پی به حال وخیم روحی و جسمی آنان برد؟ چگونه به خلوت نوجوانی که با چنین حال زار و وحشتزده به کنج تنهایی پناه برده میتوان راه پیدا کرد و او را از تلاطم این گرداب رهایی داد؟
عوامل اصلی بروز تجاوزها
جدا از مشکلاتی که جامعه زمینه ظهور آنها را رقم میزند، همواره دو دسته مهمترین عامل بروز این تجاوزها هستند. در تعرضهایی که دامنه گستردهای از آسیب آن تا جوانی و حتی تشکیل خانواده و قطعاً تا آخر عمر به فرد صدمه میزند و نمیتواند همانند یک فرد معمولی در جامعه زندگی کند.
این دو دسته عبارتاند از:
۱- خانوادههایی که از دادن آموزشهای لازم به فرزندان خود کوتاهی کردند.
۲- فرزندانی که به دلیل سختگیری بیش از حد والدین از گفتن وقایعی که در بیرون از منزل اتفاق میافتد واهمه دارند. ناخواسته باعث بروز آسیبهای اجتماعی زیادی خواهند شد که مهمترین آن پاسخ مثبت به تقاضاهای جنسی دیگران خواهد بود.
مشکلات تربیتی در خانوادهها
نکته مهم تربیتی در بسیاری از خانوادهها این است که سعی میکنند فرزندانی تحویل جامعه بدهند که در برابر امرونهی بزرگترها همیشه سکوت کنند و بلهقربانگو باشند، درحالیکه تفاوت بین بزرگترهایی چون والدین و غریبهها را برایشان تشریح نکرده و آنقدر از آنان میخواهند رعایت احترام بزرگترها را بنمایند که چشم و گوش بسته هر درخواستی را گردن نهند.
راهکارهایی برای مقابله با سوءاستفادهها
برای درمان این مشکل، سعی کنیم حق انتخاب به کودکان بدهیم؛ یعنی در مواقع مخالفت آنها فقط یک راه جلوی پایشان نگذاریم و با تهدید یا قهر، آنها را مجبور به پذیرفتن خواسته خود نکنیم. زیرا بعداً همین رفتار را در مقابل تهدیدات دیگران در بیرون از منزل خواهند داشت.
تربیت صحیح فرزندان
صبرکردن را به فرزندان بیاموزیم؛ به خواستههای آنها فوراً جامه عمل نپوشانیم و در برابر داد و بیداد آنها تسلیم نشویم. کودکان باید بدانند از قلدری کردن رفتارهای بیادبانه و پرخاشگرانه دیگران هرگز نهراسند و در برابر چنین افرادی از خود ضعف و ناتوانی بروز ندهند.
آموزش ارزشها و خطرات به کودکان
باتوجهبه سنوسال و موقعیت کودکان، ارزشهای حاکم را کمکم و بهمرور زمان برای آنها تشریح کنیم و خطراتی که این ارزشها را تهدید میکند به آنها اطلاع دهیم. پنهانکاری نیز روشی است که فرزندان از والدین میآموزند و در مواقع مختلف اسرار و رازهای شخصی خویش را از آنان مخفی میکنند و به دلیل عدم توانایی و احاطه به موضوع با شکست مواجه میشوند.
راهکار نهایی؛ تقویت” مهارت نه گفتن “
برای درمان این آسیب اجتماعی مهم، تقویت ” مهارت نه گفتن “، اساسیترین گام به شمار میرود. به امید آنکه روزی برسد که شاهد تجاوزهای تکاندهندهای ازایندست نباشیم و فرزندانمان با امنیت خاطر در مدرسه و فضاهای عمومی حضور پیدا کنند و دلشوره والدین بدرقه راهشان نباشد.
فریبا اسدی – نویسنده و پژوهشگر
توصیه میکنیم به مطلب زیر نیز سری بزتید.
